Home / Potop
Z wszystkich wydarzeń z czasów XVII-wiecznej historii Polski szlacheckiej, pełnej wojen z sąsiadami, obrona Częstochowy i klasztoru na Jasnej Górze przed szwedzką inwazją jest chyba epizodem znanym najbardziej. Także dzięki Sienkiewiczowi, który rozsławił ją w „Potopie”. A „Potop” od czasu jego napisania w 1886 roku czytany był w Polsce bardzo chętnie, by przypomnieć, że każdego najeźdźcę, nawet zdającego się być niepokonanym, uda się strącić i pokonać. O ile oczywiście pomogą niebiosa.
Henryk Sienkiewicz w „Potopie” dokonał wielu uproszczeń i zmian w stosunku do prawdziwej historii wojny polsko-szwedzkiej z lat 1655-1660 i samego oblężenia Częstochowy. Miał jednak do tego prawo – pisał powieść, a nie monografię historyczną. Dlatego nie należy sądzić, że Andrzej Kmicic vel Babinicz – główny bohater „Potopu” – istniał naprawdę. Rzeczywiście, nie istniał. Istniał jednak Samuel Kmicic, który był inicjatorem wypowiedzenia posłuszeństwa księciu litewskiemu Januszowi Radziwiłłowi, gdy ten przeszedł na stronę szwedzką – tak jak na łamach powieści. Samuel Kmicic, pułkownik wojsk litewskich i chorąży orszański.
Polacy znają „Potop” głównie za sprawą często pokazywanego filmu Jerzego Hoffmana z 1974 roku. Mało kto wie, ze był on nawet nominowany do Oscara w kategorii najlepszy film nieanglojęzyczny – lepszy okazał się jednak wtedy „Amarcord” Federico Felliniego. „Potop” był także pierwszym polskim filmem zrealizowanym w wersji stereo.